در موتورهای احتراق داخلی تقریباً 70 درصد انرژی تولیدشده از احتراق، به گرما تبدیل می‌شود و به همین دلیل دمای موتور و سر سیلندر به‌سرعت، بسیار بالا می‌رود. برای جلوگیری از خراب شدن اجزاء موتور و سر سیلندر و حفظ دمای کاری مناسب، سیستم خنک کاری طراحی‌شده است. این مجموعه، از اجزاء مختلفی تشکیل‌شده است؛ ازجمله مهم‌ترین قطعات سیستم خنک کاری پراید می‌توان به واتر پمپ پراید اشاره کرد که اگر بخواهیم تشبیه مناسبی از آن داشته باشیم می‌توان آن را به قلب این سیستم تشبیه کرد که وظیفه پمپاژ آب را در شریان‌های خنک‌کاری موتور، بر عهده دارد که باعث می‌شود موتور در دمای مناسب کاری خود، فعالیت کند. در ادامه به تشریح اجزا، نحوه عملکرد، عوامل و علائم خرابی واتر پمپ پراید می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

واتر پمپ چیست؟

واتر پمپ (Water Pump) که به فارسی به پمپ آب ترجمه می‌شود؛ این وظیفه را دارد که مایع خنک‌کننده را برای حفظ دمای کاری موتور و سر سیلندر، به درون مجراهای خنک کاری پمپاژ کند. واتر پمپ پراید در اصل مجموعه‌ای از قطعات است که با هم در راستای انجام پمپاژ آب به درون مجاری خنک کاری موتور، کار می‌کنند. بدنه اصلی واتر پمپ پراید یک هوزینگ ریخته‌گری شده است که معمولاً از آلومینیوم ساخته می‌شود و دیگر اجزا مثل شفت، فلنج اتصال پولی به شفت، توربین و واشرها روی آن مونتاژ می‌شود.

واتر پمپ پراید در ورودی مجرای آب موتور قرار می‌گیرد و به‌وسیله تسمه، نیروی خود را از میل‌لنگ می‌گیرد و آب را از رادیاتور به سمت بلوکه موتور و سر سیلندر پمپ می­کند. پولی  واتر پمپ پراید به‌صورت جداگانه بر روی فلنج واتر پمپ نصب می‌شود. نیروی میل‌لنگ به‌وسیله تسمه به پولی رسیده و پولی نیرو را به فلنج انتقال می‌دهد و از طریق شفت، نیرو به توربین منتقل شده و توربین را به گردش درمی‌آورد و مایع خنک‌کننده را به داخل موتور و سر سیلندر پمپاژ می‌کند.

هرگونه اشکال و عیب در هر یک از اجزای ذکرشده منجر به مختل شدن فعالیت این مجموعه می‌شود و به‌شدت سلامت اجزا حیاتی خودرو را به خطر می‌اندازد. در ادامه تمام اجزا در دو شکل نشان داده‌شده است.

علائم و عوامل خرابی واتر پمپ پراید

واتر پمپ پراید می‌تواند دچار مشکلات مختلفی شود که تقریباً هر یک دلیل خاص خودش را دارد. این مشکلات را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد؛ مشکلات مکانیکی و مشکلات سیالاتی. مشکلات مکانیکی، عیب‌هایی هستند  که روند انتقال قدرت از میل‌لنگ به توربین را مختل می‌کنند. این عیوب بیشتر شامل شکستگی، ترک و تاب برداشتن قطعات این مجموعه هست. اما عیوب سیالاتی به عیب‌هایی گفته می‌شود که بازده پمپاژ مایع خنک‌کننده به داخل موتور و سر سیلندر را کاهش می‌دهد؛ مثل رسوب گرفتن توربین، خوردگی پره‌های توربین، نشت مایع خنک‌کننده و یا گرفتگی هوزینگ.

عیوب مکانیکی و سیالاتی واتر پمپ

عیب‌های مکانیکی بیشتر به دلیل گیرکردن ذرات ریز مابین قطعات دوار، ضربه خوردن قطعات و یا فرسودگی بیش‌ازحد به وجود می‌آید. معمولاً این دسته از عیوب با تولید صدا همراه هستند و برای رفع این عیوب باید حتماً واتر پمپ تعویض شود.

بیشتر عیوب سیالاتی واتر پمپ پراید در اثر استفاده نکردن از ضد یخ و آب مقطر در مایع خنک‌کننده است. نبود مایع ضد یخ در محلول مایع خنک‌کننده خودرو باعث زنگ‌زدگی اجزای سیستم خنک کاری و موتور می‌شود. عدم استفاده از آب مقطر هم باعث به وجود آمدن رسوب در مجراهای خنک‌کاری ازجمله واترپمپ می‌شود. وجود هر جرم خارجی در واتر پمپ، احتمال گیرپاژ (قفل‌کردن) این قطعه را به‌شدت بالا می‌برد.

عیوب ناشی از عدم وجود زدیخ

از طرفی هم، در دماهای پایین به دلیل نبود ضد یخ، آب موجود در واتر پمپ در دماهای نه‌چندان پایین دچار یخ‌زدگی می‌شود. این حالت باعث خراب شدن و ترک برداشتن واتر پمپ پراید و یا تغییر شکل پره‌های توربین و تاب برداشتن شفت اتصالی بین توربین و فلنج می‌شود. هر یک از عیوب ذکرشده در اثر یخ‌زدگی آب باعث افت عملکرد می‌شود و دیگر واتر پمپ قادر به ایجاد فشار و جریان مناسب نخواهد بود. هرگونه عیب در واترپمپ باعث نرسیدن مایع خنک‌کننده به‌اندازه کافی به موتور و سر سیلندر می‌شود که منجر به افزایش حرارت موتور و سر سیلندر می‌شود و در درازمدت و حتی در بعضی موارد خیلی سریع باعث به‌شدت آسیب دیدن قطعات حیاتی خودروی‌تان می‌شود.

عیوب ناشی از اتمام عمر مفید قطعه

جدای از موردهای ذکرشده، تمام قطعات دارای عمر کاری مفیدی هستند که پس از آن قطعه معیوب شده و عملکرد آن مختل می‌شود. این امر در مورد واتر پمپ پراید هم صادق است. بسیاری از مکانیک‌ها و افراد مشغول به کار در صنف خدمات خودرویی پیشنهاد می‌دهند که در هنگام تعویض تسمه تایم، واتر پمپ را نیز تعویض کنید تا با خیالی راحت از خودروی‌تان استفاده کنید.

عیب یابی واتر پمپ

اما از کجا می‌توان به معیوب بودن واتر پمپ پراید پی‌برد؟ علائمی همچون دیده شدن نشت آب در اطراف واتر پمپ می‌تواند نشان از عیب در واشر و آب‌بندی واتر پمپ باشد. معمولاً این عیب در اثر تمام شدن عمر مفید واشر باشد. در مواردی هم نصب غیراصولی قطعه توسط افراد متفرقه می‌تواند باعث نشتی از واتر پمپ بشود.

نشتی از واتر پمپ، در موارد حادتر می‌تواند به دلیل یخ‌زدگی مایع خنک‌کننده در هوزینگ واتر پمپ باشد. شنیدن صدای غیرمعمول از واتر پمپ نیز اشاره به وجود عیوبی جدی در واتر پمپ دارد؛ به این دلیل که این‌گونه صداها در اثر بد کار کردن اجزا داخل قطعه است. افزایش دمای موتور و نوسانات دمایی غیرمعمول هم می‌تواند نشانه خرابی واتر پمپ باشد که توصیه می‌شود نسبت به این موارد حساس باشید و در اسرع وقت اقدام به رفع عیوب نمایید. به این دلیل که هرگونه عیب در واتر پمپ پراید منجر به آسیب‌های جدی در خودرو شما می‌شود و هزینه‌های مالی و زمانی گزافی را به وجود می‌آورد.

آیا واتر پمپ پراید تعمیر می‌شود؟

واتر پمپ پراید هم مثل بسیاری از قطعات دیگر می‌تواند تعمیر شود، اما باید به این نکته توجه کنیم که آیا تعمیر واتر پمپ پراید ارزشش را دارد یا خیر؟ برای تعمیر یک قطعه باید به مواردی مثل پیدا کردن راحت قطعات یدکی، داشتن بازده مناسب قطعه بعد از تعمیر، به صرفه بودن صرف هزینه و زمان برای تعمیر قطعه به جای تعویض آن دقت کرد. به همین دلایل با مقایسه هزینه تعویض و هزینه تعمیر ‌واتر پمپ پراید به این نتیجه می‌رسیم که تفاوت آنچنانی با هم ندارند. از طرفی هم مطمئنا عملکرد قطعه نو با قطعه تعمیری قابل مقایسه نیست. حالا اگر از پیدا کردن قطعات لازم برای تعمیر هم صرف نظر کنیم، بهترین گزینه تعویض این قطعه است تا اینکه آن را تعمیر کنیم.

جمع‌بندی

همان‌طور که گفتیم واتر پمپ پراید ازجمله اجزا مهم در موتور پراید است، که می‌توانیم با صرف هزینه کم و مراقبت‌های دوره‌ای از وارد شدن آسیب‌های جدی به آن جلوگیری کنیم. با توجه به این که اگر واتر پمپ پرایدمان خراب شد بهتر است آن را تعویض کنیم، این سوال پیش می‌آید که بهترین واتر پمپ پراید کدام است؟ برای جواب این سوال هم تیم ماشین پلاس تمام تلاش خود را کرده است که در سبد کالاهای قابل عرضه خود، بهترین برندهای واتر پمپ پراید موجود در بازار را خدمت شما بزرگواران ارائه کند. به همین دلیل شما می‌توانید با خیال راحت از کیفیت قطعه، متناسب با بودجه مورد نظرتان خریدتان را انجام دهید و در کمترین زمان ممکن به دور از هیاهوی خرید از بازار، با آرامش خاطر، خریدتان را در هر مکانی که دوست داشته باشید تحویل بگیرید.

امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد و دوست داریم که ما را با نوشتن نظراتتان در پیش برد کیفیت محتوا و محصولاتمان یاری کنید.