سنسور اکسیژن یا سنسور لامبدا، قطعه‌ای است نه چندان ارزان قیمت و بسیار حساس، که خرید آن برای خیلی از ما کاری پر دردسر است. در این مقاله سعی داریم که با نحوه کارکرد این قطعه و اجزای آن آشنا شویم. صحبتی هم در مورد نحوه نگهداری و سرویس سنسور اکسیژن با هم خواهیم داشت. نکاتی که باعث افزایش طول عمر این قطعه می‌شوند. در کل می‌خواهیم پس از اتمام خواندن این مقاله به جایی برسیم که تا حدود زیادی دیگر سوالی در مورد این قطعه برایمان باقی نماند. با ما همراه باشید.

سنسور اکسیژن چیست و چگونه کار می‌کند؟

خودروهای انژکتوری از ECU به عنوان مغز استفاده می‌کنند. کار این مغز این است که نسبت مناسب سوخت و هوا را با هم ترکیب کند. نسبت سوخت و هوای مناسب باعث افزایش راندمان موتور می‌شود. اما این فرایند به این سادگی که گفته شد نیست. اگر زیر کاپوت خودروهای امروزی را دیده باشید متوجه شده‌اید که با چه مقدار از تکنولوژی روبرو هستیم. می‌توان گفت که بیشتر این موارد فقط برای این است که احتراق داخل موتور بهینه‌تر شود. از جمله این موارد نیز می‌توان به سنسور اکسیژن اشاره کرد.

سنسور اکسیژن یک قطعه الکترونیکی است که مقدار اکسیژن درون یک مخلوط سیالی را بررسی می‌کند. که این سنسور در خودروهای درون‌سوز، اکسیژن موجود در گازهای خروجی موتور را اندازه‌گیری می‌کند. تا بتواند عملکرد کاری موتور را بررسی  کند. به این صورت که جزء اصلی آن که یک قطعه لوله‌ای شکل از جنس سرامیک زیرکونیا است که به وسیله لایه‌ی نازکی از پلاتین پوشیده شده است. این قطعه دارای دو الکترود است که یکی در مجاورت هوای جو قرار دارد و دیگر سر آن داخل اگزوز در مجاورت گازهای خروجی موتور قرار می‌گیرد. اختلاف اکسیژن موجود در دو محیط باعث ایجاد ولتاژ در سنسور می‌شود. ارسال این ولتاژ به ایسیو باعث می‌شود که ایسیو بتواند نسبت سوخت و هوا را رصد کند.

مورد گفته شده ابتدایی‌ترین حالت ممکن را دارا است. در خودروهای با استاندارد یوروی بالاتر تعداد سنسورهای اکسیژن افزایش می‌یابد. که سنسورهای دوم، سوم و … سلامت کاتالیزورهای موجود را بررسی می‌کنند. البته باید این را هم در نظر داشته باشیم که چینش سیلندرها هم در تعداد سنسورها تاثیر دارد. به عنوان مثال معمولا خودروهای خورجینی (وی شکل) دو برابر خودروهای با آرایش سیلندر خطی، سنسور اکسیژن دارند.

علائم و عوامل خرابی سنسور اکسیژن

خب تا الآن فهمیدیم که سنسور اکسیژن به چه صورت کار می‌کند و چه وظیفه‌ای بر عهده دارد. سنسور اکسیژن سالم می‌تواند باعث کاهش مصرف سوخت، افزایش شتاب، کاهش تولید آلاینده‌ها و … شود. اما اگر سنسور اکسیژن خراب شود چه می‌شود؟ اگر سنسور خراب شود موارد زیر که از جمله عمومی‌ترین نشانه‌های خرابی سنسور اکسیژن هستند، نمایان می‌شوند.

  • روشن شدن چراغ چک خودرو
  • خارج شدن دود سیاه از اگزوز
  • افزایش محسوس مصرف سوخت
  • رد شدن از تست آلایندگی
  • ریپ زدن (ناک زدن موتور)
  • مشکل در شتاب‌گیری
  • و …

اما به چه دلیلی سنسور اکسیژن خراب می‌شود؟ اول باید به این نکته اشاره کنیم که این قطعه دارای عمر مفید کاری خودش است. یعنی پس از گذشت مدتی باید عوض شود. از طرفی هم عواملی وجود دارند که باعث کاهش این بازه‌ی عمری مفید می‌شوند. از جمله مواردی که باعث کاهش عمر این قطعه هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • استفاده از سوخت بی‌کیفیت
  • اشکال در عملکرد شمع و جرقه موتور
  • در معرض رطوبت قرارگرفتن سنسور
  • وارد شدن ضربه به سنسور
  • گرفتیگی اگزوز و کاتالیزور

اگر شرایط استاندارد باشد و هیچ یک عز عوامل بالا بروز نکند می‌توان عمری در حدود 150 هزار کیلومتر را برای سنسور اکسیژن در نظر داشت.

مورد دیگری که بعضی از افراد در صورت خرابی سنسور انجام می‌دهند این است که به وسیله دستگاه دیاگ و پروگرامرها اقدام به حذف سنسور اکسیژن می‌کنند. این کار مثل این است که برای حل مسئله بیاییم روی مسئله را پاک کنیم. شاید در کوتاه مدت این عمل راضی کننده باشد اما مطمعنا در دراز مدت باعث آسیب به موتور خودرویمان می‌شود. پس همیشه بهتر است که اگر سنسور اکسیژن خودریمان دچار عیب شد آن را بهترین انواع آن تعویض کنیم تا سلامت موتور خودرویمان در خطر نیافتد.

جمع‌بندی

با این تفاصیر شاید این سوال پیش بیاید که آیا سنسور اکسیژن تعمیر می‌شود؟ باید بگوییم که این حالت بسیار نادر است و کاربردی نخواهد داشت. به این دلیل که در وحله اول قطعات لازم برای تعمیر سنسور در بازار وجود ندارد و از طرفی اگر از قطعات اوراقی استفاده شود هیچ تضمینی وجود ندارد که سنسور به درستی کار کند. پس تعمیر سنسور اکسیژن پر هزینه و مستلزم صرف زمان و انرژی زیاد است. که با توجه به قیمت نمونه صفر آن اصلا ارزش این را ندارد که این کار را بکینم.

باید این نکته را هم در ذهن داشته باشیم که در خرید این قطعه باید تخصص کافی را به کار ببریم. به همین دلیل حتما به چند نکته توجه کنید. اول اینکه حتما از برندهای معتبر استفاده کنیم. دومین مورد این است که بازار پر است از جنس‌های تقلبی و فیک، که باید از مراکز معتبر سنسور اکسیژن اصلی را خریداری کنیم. اگر این دو مورد را رعایت کنیم دیگر لازم نیست نگران خریدمان باشیم.

فروشگاه اینترنتی ماشین پلاس که در عرصه تامین و پخش قطعات یدکی به صورت انلاین فعالیت دارد، اقدام به فروش سنسور اکسیژن‌های اصلی و با کیفیت کرده است تا مشتریان عزیزش بتوانند با خیال راحت و با کم‌ترین زحمت سنسور اکسیژت مناسب خود خریداری کنند. لازم به ذکر است که اگر در انتخاب سنسور اکسیژنتان دچار تردید هستید، می‌توانید در هر زمان از شبانه روز با کارشناسان شرکت تماس بگیرید و از مشاور رایگان استفاده کنید.