یکی از دستگاه‌هایی که ساخته بشر و امروزه نقشی پر رنگ در زندگی ما دارد خودرو است. خودرو از بخش‌های مهم و اساسی تشکیل شده استکه یکی از آن‌ها تایر یا لاستیک خودرو است. در اوایل تایرها را از سنگ، چوب، فلز و… می‌ساختد تا به پلاستیک امروز رسیدند. این تایرها اول توپر بودند بعدها برای راحتی بیشتر و کارایی بالاتر از لاستیک و تیوب استفاده کردند که داخل تیوب را از هوا پر می‌کردند. هوای داخل تیوب را اکسیژن، نیتروژن و گازهایی دیگر به واسطه‌ی وجود اکسیژن است را تشکیل می‌دهند. اکسیژن دارای یک میزان کم رطوبت است، که این رطوبت به مرور زمان موجب خوردگی سیم‌های فولادی داخل تایر می‌شود. در تکنولوژی استفاده از گاز نیتروژن، اکسیژن را حذف کرده و از نیتروژن استفاده می‌کنند. این حالت مزایا و معایبی دارد ولی در حالت کلی مزایای آن بر معایبش برتری دارد. استفاده از باد نیتروژن روش جدیدی نیست و سال‌هاست که در تایر هواپیما، مسابقات نسکار و خودروهای ارتش آمریکا از ان استفاده می‌کنند.

مزایا و معایب باد نیتروژن در لاستیک خودرو

استفاده از یک جنس یا قطعه‌ای متفاوت در هر قسمتی دارای مزایا و معایبی است که باید به یک سری پارامترها توجه کرد و انتخاب مناسبی را انجام داد. اگر تغییری در خودروی خود اعمال کنید و هیچ گونه معایبی نداشته باشد قطعا دارای قیمت بالایی می‌باشد که خود یک ایراد محسوب می‌شود. گاز نیتروژن به دلیل خواصی که دارد دارای نقاط ضعف و قوتی است که با در نظر گرفتن شرایط می‌توان استفاده‌ی مناسب و مقرون به‌صرفه‌ای از آن برد.

مزایا:

حذف رطوبت باد در داخل لاستیک: بادی که در تایر خودروها استفاده می‌شود همان هوایی معمولی است که خالص نبوده است. این هوا شامل گازهای مختلفی با درصدهای بالا و پایین است. در باد معمولی 21 درصد اکسیژن، 78 درصد نیتروژن و 1 درصد گازهای دیگر است. اکسیژن دارای میزان کمی رطوبت است که این رطوبت موجب پارگی و خوردگی لاستیک می‌شود. اگر به جای باد معمولی از باد نیتروژن استفاده کنید تا عمر لاستیک افزایش یابد.
ثبات بیشتر باد در لاستیک: لاستیک‌هایی که با نیتروژن پر می‌شوند کمتر پیش می‌آید که فشار باد آن کم شود چون مولکول‌های تشکیل دهنده‌ی آن از اکسیژن بزرگتر هستند و فرار مولکولی کمتر صورت می‌گیرد. میزان کاهش فشار نیتروژن به اکسیژن یک سوم است و در مقابل تغییرات آب و هوایی هم کمتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

عدم شرکت در احتراق: یک عامل مهم در احتراق اکسیژن است، اکسیژن داخل لاستیک‌ها کمک شایانی به آتش سوزی می‌کند. اگر جای اکسیژن از نیتروژن استفاده کنید عامل کمک کننده به آتش سوزی نمی‌باشد. خودروهایی که نیاز است در مکان‌های حساس و نزدیک به آتش مورد استفاده قرار گیرند ملزم هستند که از در تایرها از نیتروژن استفاده کنند.
امنیت بالا: اندازه‌ی مولکول‌های نیتروژن نسبت به باد معمولی بزرگتر است و نسبتا چهار درصد سبکتر هستند. همین امر باعث شده است سرعت دفع گرمای بیشتری را داشته باشد و خطر تریدگی لاستیک خودرو پایین می‌آید. این پایین آمدن خطر تریدگی ایجاد حادثه را کم و امنیت سرنشینان را بالا می‌برد.
کاهش مصرف سوخت: طبق تحقیقات انجام شده در آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده اگر باد هر چهار تایر یک پی سی آی کم باشد تا 0.3 درصد کاهش مصرف سوخت را خواهیم داشت. اگر این فشار کم باشد مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند و باد نیتروژن این خاصیت را دارد. در بهترین حالت باید باد تایرها را 30 روز یکبار چک کنید چون اگر از میزان استاندارد هم کمتر باشد مصرف سوخت بالا می‌رود.
جلوگیری از پوسیدگی رینگ: همانطور که در بالا اشاره کردیم باد معمولی دارای رطوبت می‌‌باشد ولی باد نیتروژن کاملا خشک است. به همین جهت پوسیدگی در رینگ رخ نمی‌دهد. البته برای رینگ‌های آلومینیومی این مشکل وجود ندارد و رینگ‌های فولادی را هم با روکش می‌پوشانند. فقط زمانی این مشکل پیش می‌آید که رنگ رینگ‌های فولادی آسیب ببیند.
بالا بردن عمر جلوبندی: باد نیتروژن سبکتر و نرم از باد معمولی است. زمانی که ضربه‌ی از سطح زمین به تایرها وارد می‌شود تایر می‌تواند مقداری از آن را جذب کند و هر چقدر نرم‌تر باشد قدرت جذب بالاتر می‌رود. اینجاست که قدرت جذب باد نیتروژن از باد معمولی بیشتر است. این حالت نرم بودن تایر به بالا رفتن عمر جلوبندی کمک می‌کند.
فرمان پذیری بهتر: در مورد بالا از نرمی باد نیتروژن صبحت کردیم که در چرخش راحت فرمان تاثیر بسیار بالایی دارد و اصطلاحا می‌گویند فرمان بهتری دارد.

معایب:

هزینه‌ی بالا: هزینه باد نیتروژن از باد معمولی بیشتر است. ولی به این معنا نیست که هزینه‌ی بسیار بالایی داشته باشد و شما از پس آن برنیایید، تقریبا چهار یا پنج برابر باد معمولی می‌باشد.
دسترسی کم: یکی از معایب بزرگ استفاده از نیتروژن در دست رس نبودن آن است. شما باد معمولی را در هر تعویض روغنی می‌توانید پیدا کنید و تایر خودرویتان را تنظیم باد کنید. ولی این امکان برای باد نیتروژن وجود ندارد و کمتر تعمیرگاهی پیدا می‌شود که خدمات نیتروزن را ارائه دهد. در مواقعی و مکان‌هایی که باد نیتروزن وجود ندارد شما می‌توانید از باد معمولی استفاده کنید ولی باید در اولین فرصت باد نیتروژن را جایگذین کنید تا هماهنگی قبلی ایجاد شود.
نیاز به تنظیم باد: در مزایای این باد اشاره کردیم که ثبات بیشتری نسبت به باد معمولی دارد ولی نباید از تنظیم باد آن غافل شوید، چون امکان کم شدن فشار باد نیتروژن داخل تایر وجود دارد و باید بصورت دوره‌ای آن را چک کنید.

عوارض باد نیتروژن در زمستان

حرف و حدیث‌هایی در مورد معایب باد نیتروژن در زمستان وجود دارد که در اینجا واقعیت قضیه را برای شما آشکار خواهیم کرد. در بالا اشاره کردیم که سرمای باد نیتروژن نرمی خاصی در لاستیک ایجاد می‌کند و طول عمر آن را نیز افزایش می‌دهد. استفاده از باد نیتروژن در تابستان و فصل‌های گرم تاثیرات مثبتی در طول عمر قطعات و کیفیت رانندگی دارد پس بهتر است از گاز نیتروژن در این فصول استفاده کنید. بسیاری از رانندگان بر این باورند که باد نیتروژن در زمستان برای تایرها مضر است و نباید استفاده شود. باید گفت که باد نیتروژن در فصل‌های سرد سال از نظر کیفیت تفاوت چندانی با باد معمولی ندارد. چون گاز نیتروژن سرد است در سرمای زیاد باعث خشک شدن تایر می‌شود و این امر احتمال بروز ترک در تایر می‌شود. ولی نمی‌توان گفت که اصلا نباید از آن استفاده کرد یا صد در صد به تایر آسیب می‌رساند. فقط اگر در منطقه‌ی بسیار سرد بهتر است از باد معمولی در فصل‌های سرد سال استفاده کنید.

سخن آخر:

مزایا و معایب باد نیتروژن را برای شما بیان کردیم حال شما می‌توانید بر اساس نیاز و شرایط خود می‌توانید آن را انتخاب کنبد. ما نمی‌توان همه‌ی خودروها را با هم مقایسه کنیم و برای همه‌ی آن‌ها یک شرایط خاص قرار دهیم. اگر اهل رانندگی با سرعت بالا و یا در مناطق گرمسیر هستید پیشنهاد ما به شما استفاده از باد نیتروژن به جای معمولی می‌باشد. تنظیم باد هم نیتروژن و هم معمولی در زمستان و تابستان بسیار مهم است و در مصرف سوخت تاثیر بسزایی دارد. ولی اگر رانندگی معمولی دارید و آپاراتی‌های نزدیک محل زندگی شما باد نیتروژن ندارد از باد معمولی استفاده کنید، چون دسترسی ندارید. ولی در نظر داشته باشید استفاده از گاز نیتروژن نرمی خوبی به راننده و سرنشینان القا می‌کند. نکته حائز اهمیت این است که برای هر نوع بادی، تنظیم باد لازم و ضروری است که باید همیشه مورد توجه قرار گیرد.